Niezależnie od tego, jak dobrze wyposażony jest nasz komputer, to jeżeli używamy go już kilka lat, najprawdopodobniej system pracuje poniżej swoich możliwości. Komputer działa po prostu wolniej, niż powinien. Istnieją jednak proste sposoby, by poradzić sobie z tą sytuacją. Oto najczęstsze przyczyny spowolnienia komputera pracującego pod kontrolą systemu Windows oraz podpowiedzi, co w konkretnym przypadku można zrobić i których narzędzi warto użyć.
1. Brak miejsca na dysku
Bez względu na to, jak dużym dyskiem dysponujemy, tylko kwestią czasu jest, kiedy wolna przestrzeń zostanie zapełniona. To z kolei spowoduje problemy z wydajnością systemu. Generalnie należy pamiętać o tym, by dysk lub partycja systemowa miała odpowiedni zapas miejsca, głównie ze względu na pliki tymczasowe systemu i plik wymiany. Dobrą praktyką jest pozostawienie na dysku twardym lub partycji, na której zainstalowano system operacyjny, wolnej przestrzeni (10-20 procent całkowitej pojemności dysku lub partycji lub nie mniej niż 10 GB).
A jeśli chcemy szybko zwolnić miejsce na dysku, w znalezieniu dużych plików, które można usunąć albo przenieść w inne miejsce, pomoże nam program WinDirStat. Po jego uruchomieniu w oknie dialogowym zaznaczamy opcję Określone dyski, a następnie z listy wybieramy dysk czy partycję z systemem (najczęściej C:). Klikamy na OK. Po przeskanowaniu zawartości dysku struktura danych zostanie wyświetlona w oknie WinDirStat. Pliki na dysku to prostokąty, których rozmiar informuje o ich wielkości pliku. Po znalezieniu dużego i niepotrzebnego pliku wystarczy kliknąć na jego nazwę prawym przyciskiem myszy i wybrać Usuń (trwale!).
2. System przeładowany plikami tymczasowymi
System Windows podczas pracy generuje pliki tymczasowe. Większość danych potrzebnych tymczasowo do działania procesów systemowych czy aplikacji jest automatycznie usuwana, ale nie wszystkie. Po dłuższym czasie korzystania z komputera zalegających na dysku danych tymczasowych może być tyle, że mogą one źle wpływać na wydajność systemu i aplikacji. W takim przypadku dobrze jest skorzystać z systemowej funkcji Oczyszczanie dysku.
1. Wpisujemy Oczyszczanie dysku w wyszukiwarkę systemową. Alternatywnie: w oknie Eksploratora klikamy prawym przyciskiem myszy na ikonę dysku systemowego, wybieramy Właściwości i w oknie właściwości dysku klikamy na Oczyszczanie dysku.
2. W oknie oczyszczania dysku należy na liście Pliki do usunięcia zaznaczyć wszystkie pola wyboru.
Standardowo narzędzie to, po kliknięciu na przycisk OK, usunie dane tymczasowe właściwe dla aktualnie zalogowanego użytkownika. Jeżeli chcemy za pomocą funkcji Oczyszczanie dyskuusunąć pliki tymczasowe z całego systemu, należy kliknąć wcześniej na przycisk Oczyść pliki systemowe (pojawi się wtedy więcej pozycji na liście Pliki do usunięcia, opcja ta wymaga potwierdzenia uprawnień administratora komputera). Oczyszczanie dysku może usunąć również niepotrzebne już pliki instalacyjne Windows Update, czyli pozostałości po pobranych wcześniej i już zainstalowanych aktualizacjach. Pozwala to często odzyskać co najmniej kilka gigabajtów miejsca na dysku.
3. Zbyt dużo aplikacji uruchamianych automatycznie razem z systemem
O tym, jak szybko system Windows będzie gotowy na przyjmowanie poleceń użytkownika, decyduje nie tylko sprzęt, ale również to, ile programów jest ładowanych z dysku do pamięci w trakcie uruchamiania się systemu. Oto jak posprzątać autostart.
1. W Windows 10 otwieramy Menedżer zadań, klikając prawym przyciskiem myszy na menu Start i wybierając Menedżer zadań. W razie potrzeby klikamy na Więcej szczegółów.
2. W pełnym widoku okna Menedżera zadań klikamy na kartę Uruchamianie, a następnie na kolumnę Wpływ na uruchamianie. U góry listy zobaczymy programy uruchamiane razem z systemem, których wpływ na wydajność i szybkość startu jest największy.
3. Aby usunąć aplikację z autostartu, należy zaznaczyć odpowiadający jej wpis na liście w oknie Menedżera zadań, kliknąć na niego prawym przyciskiem myszy, a następnie wybrać z menu kontekstowego polecenie Wyłącz.
4. Za dużo programów
Jeżeli w systemie mamy zainstalowane aplikacje, z których nie korzystamy, można je odinstalować. Można w tym celu posłużyć się systemowym narzędziem Aplikacje i funkcje lub specjalnym programem – takim jak na przykład Revo Uninstaller, który skutecznie i dokładnie usuwa zbędne programy.
5. Superprzyspieszenie: wymiana HDD na SSD
Bieżąca konserwacja systemu, dbałość o odpowiednią liczbę aplikacji czy usuwanie niepotrzebnych danych, plików tymczasowych to dobre nawyki. Niestety, nie zawsze działania konserwacyjne i korzystanie z programowych funkcji systemu operacyjnego wystarczają, by uzyskać zadowalającą wydajność. Istnieje jednak sposób na to, by zdecydowanie poprawić szybkość działania komputera, systemu i uruchamianych w nim aplikacji. I nie wymaga to zakupu nowego komputera. Jeżeli mamy klasyczny dysk twardy (HDD) i wymienimy go na nośnik typu SSD, stary pecet otrzyma nowe życie. Wzrost wydajności w działaniu systemu oraz wzrost szybkości jego uruchamiania (ładowania Windows) i włączania się aplikacji będzie bardzo odczuwalny – znacznie bardziej niż w przypadku prób wymiany procesora na nowszy czy dokupienia pamięci RAM. W dodatku wymiana dysku jest znacznie tańsza niż kupno nowego komputera.
Ważne dodatkowe narzędzia
Oto dodatkowe narzędzia, które pomogą utrzymać nasz komputer w dobrym stanie i chronić go przed spowolnieniem:
- Unchecky – ten niewielki program, dostępny w języku polskim, uchroni nas przed dodatkowymi, niepożądanymi programami instalującymi się razem z potrzebnymi aplikacjami. Niestety, wielu producentów bezpłatnego oprogramowania zgadza się na wbudowywanie dodatkowych reklamowych modułów do instalatorów swoich programów. Tymczasem oprogramowanie reklamowe nie zawsze jest wyłapywane przez rezydującego w systemie antywirusa. Unchecky rozwiązuje ten problem, blokując dodatkowe moduły podczas instalacji nowego programu.
- Malwarebytes for Windows – program ochronny pełniący funkcje skanera antywirusowego, ochrony przed atakami w czasie rzeczywistym, programami szpiegującymi, rootkitami czy wykorzystaniem luk w przeglądarkach i systemie operacyjnym. Aplikacja potrzebna, bo nic tak nie spowalnia komputera jak złośliwy kod.
- AdwCleaner – niewielki program umożliwiający usunięcie z systemu niechcianych modułów reklamowych bądź też innych niepożądanych aplikacji. Jeżeli mamy problem z dziwnymi paskami narzędzi w przeglądarce czy z podmienioną stroną domową, ten program powinien skutecznie pomóc.
- CCleaner + CCEnhancer – zestaw stanowiący jedno z najpopularniejszych narzędzi do automatycznego czyszczenia systemu operacyjnego i zainstalowanych aplikacji ze zbędnych plików.
- Defraggler – program do defragmentacji dysków twardych. Jest lepszy od funkcji defragmentacji dysków wbudowanej w system Windows, ponieważ pozwala na defragmentację również wolnej przestrzeni dysku oraz potrafi skanować dysk w poszukiwaniu błędów (błędy także mogą mieć istotny wpływ na wydajność całego komputera).
ENP-2320 ENP-2322A 5188-2755 Power Cord HP Slimline s3000 seria Zasilacze do laptopów
ENP-2320 250W ATX Enhance ENP-2320A Zasilacze do laptopów
L13D3E31 LENOVO YOGA TABLET B8000 B8000-F 10″ Bateria pasuje do następujących modeli laptopów
C41-N550 ASUS N550 N550J N550JV N550JK Q550L Q550LF Bateria pasuje do następujących modeli laptopów
42N1403 ASUS A42LM93 G751J-BHI7T25 GFX71JY4710 88WH Bateria pasuje do następujących modeli laptopów
0957-2385 HP 1518 1510 1010 Printer 22v 455ma ładowarka do laptopa Zasilacze do laptopów
B31N1336 Asus VivoBook S551 R553L R553LN S551LN-1A Bateria pasuje do następujących modeli laptopów